در گذشته، مبلمان از چوب جامد و بدون هیچ گونه اتصالی ساخته میشد. مبلمان از چوب مانند این سختتر خواهد بود زیرا ضخیم است. پس از مدتها و با کمبود چوب، دیگر امکان ساخت مبلمان از چوب جامد وجود نداشت. در عوض، چوب فرآوری شده تولید شد و مبلمان از چوبی ساخته شدند که به هم متصل شده است. برخی از انواع چوب جامد که اغلب به عنوان مواد برای ساخت مبلمان استفاده میشود عبارتاند از چوب ساج، چوب سونگکای، چوب نااتو و چوب ساج هلندی. هر نوع چوب جامد قطعاً ویژگیهای خاص خود را دارد، مانند ظاهر زیبا، استحکام مواد و همچنین امکان استفاده از روکش.
اما در حال حاضر چوب جامد به طور فزایندهای کمیاب شده و بسیار گران قیمت است، بنابراین به عنوان جایگزین، از چوب فرآوری شده استفاده میشود.
در این مقاله قصد داریم در مورد چوب فراوری شده ، نحوه ساخت و انواع آن صحبت کنیم.
چوب فرآوری شده چیست؟
چوب فرآوری شده معمولاً از همان چوبهای سخت و نرم مورد استفاده برای تولید الوار ساخته میشوند، اما با افزودنیهایی مانند چسب مخلوط میشوند. این نوع چوب اغلب از چوبهای ضایعات کارخانههای چوب بری استفاده میکند و از طریق فرایندهای شیمیایی یا حرارتی برای تولید چوبی که در اندازههای متنوع است و در طبیعت به سختی یافت میشود، پردازش میشوند.
چوب فرآوری شده در کاربردهای مختلفی از ساخت خانه گرفته تا ساختمانهای تجاری، محصولات صنعتی و مبلمان خانه و کابینتها استفاده میشود.
چوب فرآوری شده چوبی است که اگرچه از چوب طبیعی میآید، اما به گونهای پردازش شده است که کمی متفاوت باشد و به روشی متفاوت و اغلب بهتر از آنچه که فقط چوب خام انجام میدهد، عمل میکند.
انواع چوب فرآوری شده
محصولات چوبی فرآوری شده به عنوان مبلمان خانه، کابینتها و وسائل تزئینی کاربرد دارند، حتی میتوانند به عنوان روکش یا کف سازی نیز استفاده شوند. برخی از محبوبترین انواع چوب فرآوری شده در زیر آورده شده است:
یکی دیگر از چوبهای پرکاربرد چوب ” چوب اشباع شده ” که در مقالهای مجزا به انواع و کاربرد آن پرداختهایم.
֎ تخته سه لا
تخته سه لا نوعی چوب فرآوری شده است که از ورقههای نازک چوبی ساخته میشود که با فشار زیاد و با استفاده از چسبهای مخصوص چسبانده میشود. تخته سه لا در چندین ضخامت 3 میلی متر، 4 میلی متر، 9 میلی متر و 18 میلی متر موجود است.
از آنجایی که تخته سه لا سطحی صاف دارد و فیبر مشخصی ندارد، زمانی که به عنوان مبلمان از آن استفاده میشود به این تخته سه لا روکش اضافی داده میشود. در بازار نام تخته سه لا بیشتر با نام تخته سه لا یا مالتی پلکس شناخته میشود.
مزایا: این یک ماده چوبی مهندسی شده همه کاره است و برای فضاهای داخلی، خارجی و قابهای سازهای استفاده میشود.
֎ تخته خرده چوب (پارتیکل برد)
تخته خرده چوب یا پارتیکل برد، با فشار دادن و اکسترود کردن ضایعات چوب مانند خاک اره، برادههای کارخانه چوب بری و خرده چوب تولید میشود. نسبت به تخته سه لا یکنواختتر است اما برای اطمینان از دوام آن به درزگیر نیاز دارد.
درست مانند تخته سه لا و تخته بلوک، تخته خرده چوب نیز نوعی چوب فرآوری شده است. مواد ساخت و فرایند ساخت نیز مشابه چوب ام دی اف است، تفاوت در مواد اولیه آن است. تخته خرده چوب از پودر چوب درشت مخلوط شده با مواد شیمیایی خاص ساخته شده و با استفاده از مواد چسب فشرده شده و سپس با دمای بالا خشک میشود. شکل نهایی تخته خرده چوب نیز یک تخته یا ورق است که در صورت نیاز آماده برش میباشد.
مزایا: در طراحی مبلمان و سقف کاذب کاربرد دارد.
֎ تخته بلوک
تخته بلوک با اتصال به هسته نوارهای چوب نرم با عرض حدود 25 میلی متر ساخته میشود که در کنار هم بین روکشهای چوب سخت قرار میگیرند. سپس محصول تحت فشار بالا به هم متصل میشود.
تخته بلوک یک تکه چوب کوچک (حدود 4 تا 5 سانتی متر) است که توسط دستگاه فشرده شده و روکش میشود تا به صورت ورقی مانند تخته درآید. تخته بلوک در دو ضخامت 15 میلی متر و 18 میلی متر موجود است، در حالی که طول و عرض آن مانند صفحات تخته سه لا است که 240 سانتی متر در 120 سانتی متر است. این ماده در حال حاضر به دلیل قیمت مقرون به صرفه، تقاضای زیادی برای کابینت یا قفسه دارد.
از آنجایی که تخته بلوک دارای سطحی ساده است، هنگامی که به عنوان مبلمان از آن استفاده میشود، به این چوب فرآوری شده روکش اضافی داده میشود. علاوه بر این تختهای نیز وجود دارد که به آن یک لایه سونگکای داده میشود و نام آن به لایه بلوک ساج تبدیل میشود.
از آنجایی که از تراشههای چوب (و معمولاً چوب نرم) ساخته شده است، این ماده در مقایسه با تخته سه لا استحکام زیادی ندارد. اما برای ویترینها، قفسههای کتاب یا وسایل آشپزخانه، این ماده کاملاً محکم است، حداقل از تخته خرده چوب (پارتیکل برد) قویتر است.
مزایا: تختههای بلوک سبک هستند و برای ساخت درب، پارتیشن، قفسه و پانل استفاده میشوند.
مطالعه مقالهی ” تفاوت ام دی اف و نئوپان ” را به شما پینهاد میکنیم.
֎ تخته فیبر با چگالی متوسط (MDF)
تخته فیبر با چگالی متوسط یا MDF یک نوع اصلی چوب است که از خرد کردن و تبدیل ذرات چوب سخت و چوب نرم به الیاف چوب ساخته میشود. آنها تحت فشار شدید و دمای بالا به یکدیگر متصل میشوند تا پانلهایی را تشکیل دهند.
برای ایجاد ظاهری جذاب، روکش MDF از چندین لایه مانند روکش لاک (برشهای نازک چوب)، پی وی سی (پلی وینیل کربنات)، کاغذ و لمینت فانتزی استفاده میکند. پرداخت در انواع بافتها موجود است، هم شبیه بافتهای چوب طبیعی و هم بافتهای دیگر. ام دی اف دارای روکشهای نامحدود و رنگهای متنوع است.
مزایا: تختههای فیبر با چگالی متوسط سطح بسیار صافی دارند و از تخته سه لا متراکمتر هستند. آنها در کیفیتها و ضخامتها و سایزهای مختلف موجود هستند و کاربردهای بسیار فراوانی در تمام صنعتها داشته و میتوان گفت که نسبت به دیگر انواع چوب، قیمت مقرون بهصرفهای دارند.
֎ تخته فیبر با چگالی بالا (HDF)
تختههای فیبر با چگالی بالا یا HDF نوعی چوب مهندسی شده است که از ضایعات و تراشههای چوب خمیر شده تولید میشود.
مزایا: مواد بادوام و متراکمتر از بسیاری از انواع چوب است؛ بنابراین، میتوان از آن به عنوان گزینهای برای کفپوشهای چوبی مهندسی شده استفاده کرد.
֎ تخته ورقههای چند لایه
الوار روکش چند لایه یکی دیگر از انواع چوب فرآوری شده هستند که با مونتاژ چندین لایه چوب نازک با استفاده از چسب تولید میشود. نکته جالب توجه این است که شکلی از چوب فرآوری شده است که شبیه تخته سه لا است.
مزایا: تخته ورقههای چند لا نسبت به بسیاری از انواع چوب بادوامتر و یکنواختتر شناخته شده است. به دلیل ساختار کامپوزیت، کمتر در معرض تاب برداشتن یا جمع شدن است.
֎ الوار چند لایه متقاطع
الوار چند لایه متقاطع چند لایه یا CLT با چیدمان لایههای مختلف چوب اره جامد عمود بر یکدیگر تولید میشود.
مزایا: این نوع چوب به دلیل استحکام ساختاری برای طراحی دیوار، کف، سقف و مبلمان ترجیح داده میشود.
برای ساخت کابینت ام دی اف بهتر است یا چوب وکیوم؟ بنابراین مطالعه مقالهی ” وکیوم بهتره یا ام دی اف ” را به شما پیشنهاد میکنیم.
֎ تخته رشتهای جهت دار
این دسته از چوب فرآوری شده است که از ترکیب تکههای چوب با چسب و فشرده سازی آنها ساخته میشود. آنها به شکلهای ماسهای یا غیر ماسهای موجود هستند.
مزایا: این ماده دارای ظرفیت بار و سنگینی عالی است، بنابراین، انتخاب ارجح برای کفپوش است. همچنین در برابر آب مقاوم است.
مزایای چوب فرآوری شده چیست؟
- چوب فراوری شده محصولی پایدار است که نسبت به چوب جامد سنتی مقرون بهصرفهتر است.
- این نوع چوب برای تحمل بارهای سنگین طراحی شده است.
- انعطافپذیر، انحناپذیر و در طیف گستردهای از درجهها و سایزها و ضخامتها موجود است.
- چوب فراوری شده به راحتی تاب یا ترک نمیخورد.
- این نوع چوب بادوام بوده و به راحتی نصب میشود.
چوب مهندسی شده در مقابل چوب جامد: کدام بهتر است؟
چوب جامد مستقیماً از یک درخت کاملاً رشد یافته به دست میآید و دارای ترکیب یکسانی (الیاف چوب) در سراسر آن است. چوب جامد میتواند چوب سخت یا نرم باشد. چوبهای سخت مانند بلوط، چوب ساج، افرا و گل سرخ، زمان بیشتری برای رشد نیاز دارند و تراکم بالایی دارند. چوبهای نرم مانند صنوبر، سدر سفید، چوب لاستیکی، ارس و کاج نسبتاً سریعتر رشد میکنند و تراکم کمتری دارند. برخلاف چوب جامد، چوب فراوری شده از چندین لایه ساخته شده است. برخی از تفاوتهای بارز چوب فراوری شده و چوب جامد در زیر آورده شده است:
- چوب جامد چوب طبیعی است که محصولی همگن است در حالی که چوب فراوری شده نوعی چوب ساخته شده به دست انسان است که اساساً یک محصول لایهلایه است.
- چوب جامد یا طبیعی گران قیمت است در حالی که چوب فراوری شده مقرون بهصرفهتر است.
- چوب جامد ممکن است دوستدار محیط زیست نباشد مگر اینکه از طریق جنگلهای پایدار به دست آید اما به دست آوردن چوب فرآوری شده نیازی به الوار تازه ندارد و از باقیمانده و خردههای چوب جامد به دست میآید و این بدان معناست که یک گزینه سازگار با محیط زیست است.
- چوب جامد از اکثر چوبهای فراوری شده قوی تر است و چوب فراوری شده استحکام نسبتاً کمتری دارد.
- از آنجایی که چوب جامد یک محصول طبیعی است، مستعد حملات موریانه است و ممکن است به دلیل شرایط آب و هوایی تاب خورده، منبسط یا منقبض شود در حالی که چوب فراوری شده میتواند در برابر اثرات رطوبت مقاومت کند. در برابر تاب خوردگی، ترک خوردن و حملات موریانه نیز مقاوم است.
- چوب جامد معمولاً سنگین و متراکم است و کار روی آن را دشوار میکند. چوب فراوری شده به دلیل ساختار و وزن سبک خود باعث سهولت کار و سفارشی سازی هنگام طراحی مبلمان میشود.
انواع دیگر چوب مهندسی شده در مقابل تخته سه لا
تخته سه لا بعد از چوب جامد به عنوان قویترین ماده چوبی بعدی در نظر گرفته میشود. این ماده نیز بادوام است. روکش و لمینت تخته سه لا در مقایسه با ام دی اف که تا 10 سال یا 20 سال با روکش لمینت دوام میآورد، تا 50 سال دوام میآورد. با این حال، تخته سه لا ممکن است کمی گرانتر از انواع دیگر چوب فراوری شده از جمله ام دی اف یا HDF باشد.
معایب چوب فراوری شده چیست؟
اگرچه چوب فراوری شده به نگهداری کمتری نسبت به چوب جامد نیاز دارد، اما همچنان نیاز به نگهداری دارد زیرا در معرض آسیب به دلیل رطوبت و سایش است. علاوه بر این، استفاده از مواد شیمیایی سمی مانند فرمالدئید و VOC برای ایجاد و تصفیه این نوع چوب میتواند بر محیط زیست تأثیر بگذارد.
مقالهی پیشنهادی: ترموود چیست ؟
کفپوشهای چوبی فراوری شده چقدر دوام دارند؟
کفپوشهای چوبی فراوری شده با کیفیت خوب میتوانند تا 20 تا 30 سال دوام بیاورند.
سخن پایانی
چوب فرآوری شده به چوب طبیعی گفته میشود که به آن چسب و سایر مواد مانند رنگ، پلی اورتان، لکه، لاک یا مواد دیگر از این قبیل اضافه میشود و یا با مواد شیمیایی یا مواد دیگر برای تغییر خصوصیت چوب ترکیب میشود. چوب فراوری شده شامل ام دی اف، تخته خرده چوب، تخته سه لا و مواد چوبی مشابه است. چوب فراوری شده مزایای بسیاری نسبت به چوب جامد دارد که در این مقاله در مورد آنها صحبت کردیم. از جمله مهمترین این مزایا، مقرون به صرفه بودن این نوع چوبها نسبت به چوب جامد است.
امیدواریم مطالب این مقاله از سری مقالات داری چوب در مورد چوب فرآوری شده برای شما مفید بوده باشد. اگر سؤالی در این زمینه دارید میتوانید در قسمت نظرات مطرح کرده تا در اسرع وقت به پرسش شما عزیزان پاسخ داده شود.
